نقد و بررسی فیلم مرد بازنده
نقد و بررسی فیلم مرد بازنده
برای شخص نگارنده که سریال زخم کاری را در بهترین حالت اثری متوسط ( با آغازی طوفانی و میانه و پایانی قابل پیش‌بینی) و درخت گردو را غیر قابل تحمل قلمداد میکند، مرد بازنده اثر امیدوار کننده‌ای بشمار می‌آید. اگر چه سینمای ایران چندان هم با فیلم نوآر بیگانه نبوده و با آثاری نظیر : باج‌خور ، کارناوال مرگ،کیفر، خفگی و… (فارغ از بالا یا پایین بودن سطح کیفی‌شان) تلاش کرده تا به این ژانر ؟ چنگ زده و در سینمای معمولا غیر قصه‌گوی ما ، مخاطب را با فضایی متفاوت و تاریک همراه سازد اما با اینحال تماشای واپسین ساخته مهدویان دست کم در زمینه سرگرم‌کنندگی قابل اعتنا است . اینجا با نوآری طرفیم که آشکارا سعی میکند برخی المان‌های آنرا رعایت کند. داستانی پلیسی معمایی ، قهرمانی که به مرور بر موضع تنهایی‌اش بیشتر پی میبریم، فسادی کلان در تاروپود جامعه ، خیابانهای باران زده ، زنی اغواگرو… جملگی در اثر حاضرند و طبق آنچه از یک نوآر انتظار داریم مراحل کشف قاتل پرونده به نو بت طی شده تا به انتهای ماجرا برسیم.
مهدویان در تلاش است تا قهرمانی ملموس و باور پذیر را پیش چشم مخاطب قرار دهد. پلیسی که مرد قانون است و از کوچکترین خطایی نمیگذرد و اهل زد و بند نیست. بسیار به جزییات توجه دارد.
برای حل پرونده با زیر دست و بالادست مدام در کشمکش بوده و همچنین با نشانه‌هایی همچون آن دندان درد لعنتی و هراس از فضاهای بسته و شاید از همه مهمتر رابطه از هم گسیخته با پسرش ، مخاطب را تماما سمپات خویش میسازد. بواقع مهدویان هم آن ور شغلی قهرمان را میسازد و هم آن ور شخصی و خانوادگی را ، تا مخاطب با جدیت و کششی مضاعف اثر را تا به انتها دنبال کند.
فیلم چند لحظه تاثیر گذار هم دارد به مانند سکانس جر و بحث پدر پسری که در آن از دلخوری همیشگی پسر آگاه میشویم ( با میزانسن تماشایی بعد که قهرمان را تنها و دلگیر در گوشه چپ قاب داریم که کادوی تولد را در بر میز قرار میدهد و همزمان شاهد ورود دیگر مهمانها و استقبال گرم پسر از آنها هستیم ) و یا سکانس بعدی‌اش که قهرمان در خلوت و تنهایی عکسهای گذشته با پسر را تماشا کرده و با گریه به سکانس پایان میدهد.
فیلم اما با برخی معضلات هم دست و پنجه نرم میکند . بازی عزتی را در مجموع یکدست نمیدانم و اگر چه معتقدم بخش قابل توجه کار را درست درآورده اما در برخی نقاط ضعیف ظاهر میشود. لحن گفتار و قدرت صدایش گاها یادآور شخصیت پیرمرد دوست داشتنی در سریال قهوه تلخ میشود! و حرکات بدنش نیز ( حتما مطابق آنچه در فیلم‌نامه ذکر شده) کند بوده و سبب میشود حس کنیم تا شاید بهتر بود بازیگر سن و سال دار تری ایفاگر چنین نقشی باشد.
جدا از عزتی در نقش اصلی ، مردبازنده همچون دیگر ساخته‌های مهدویان از بازی های چشمگیری برخوردار است . آناهیتا درگاهی ، مهدی زمین پرداز، امیر دژاکام ، بابک کریمی و… فارغ از میزان حضور و اهمیت‌شان در فیلم‌نامه ، بخوبی از پس نقش‌ها برآمده‌اند و به راحتی باورشان میکنیم.
زنی اغواگر و مرموز، بیزینس منی بانفوذ و بااعتماد بنفس، پلیس‌هایی کاربلد و خونسرد و… تیپهایی هستند که با حس و حالی باورپذیر پیش چشم مخاطب نقش میبندند.
تصمیم پایانی قهرمان هم چندان قابل باور و منطقی نیست. اینکه یک پلیس وظیفه‌شناس و پایبند به قانون در نهایت تلاش کند تا قاتل اصلی را فراری داده و با ایجاد رعب و وحشت برای دیگر مظنون پرونده ( که از قضا آقازاده هم هست) پایانی باز را برای پرونده در نظر بگیرد، نیازمند روند منطقی و دراماتیکی است که در اثر طی نمیشود .
تلنگر زدنهای پسرش مبنی بر شجاع نبودنش و از دست رفتن همسر، موجب چنین تصمیم مهمی میشود یا دلسوزی ناگهانی برای زن قاتل؟
ضمن اینکه دست آخر نیز متوجه میشویم که بالادستی قهرمان از اصل ماجرا باخبر شده (و طبق آنچه از چنین پلیس جدی انتظار میرود) پس قاتل اصلی نیز در نهایت دستگیر شده و عملا آن دلسوزی قهرمان و باز نگاه داشتن پرونده هم زیر سوال میرود. آیادر نهایت فیلم‌نامه قرار است مرد بازنده‌اش را برنده ماجرا جلوه دهد یا او همان بازنده همیشگی است؟ خنده پایانی قهرمان در اتوبان به معنای پیروزی اوست؟ یا آن پلیس بالادستی در ادامه قاتل اصلی را دستگیر و تحویل قانون خواهد داد و عقل را بر احساس مقدم خواهد شمرد؟
قهرمان مهدویان در نهایت دندان پوسیده‌اش را میکِشد، رابطه با پسرش را بهبود میبخشد و همچنین تلاش میکند تا بر هراسش از فضاهای بسته غلبه کند و ایجاد تغییر (از بازنده به برنده بودن) در زندگی شخصی‌اش را متوجه میشویم اما در مورد بخش شغلی‌اش همانطور که در بالا هم اشاره شد در نهایت برنده یا بازنده بودنش ، آشکار نمیشود.
فیلم مرد بازنده بازیگران – نقد فیلم مرد بازنده – آخرین فیلم مهدویان – داستان فیلم مرد بازنده – داستان مرد بازنده
نظرات کاربران